Όταν ακούει ο μέσος πολίτης για πολεμικές τέχνες, το πρώτο πράγμα που έρχεται κατά νου είναι κάποια τεχνοτροπία μάχης σώμα με σώμα αντιμετώπισης της βίας. Συχνά ενσωματώνεται και η Μαχητική άθληση αλλά και η Άθληση γενικότερα σε αυτή τη διαδικασία.
Οι πρώτες ενδείξεις πολεμικών τεχνών χρονολογούνται κάμποσες χιλιετίες και οι ρίζες είναι αδύνατον να προσδιοριστούν. Γενικά οι διάφοροι λαοί που είχαν τάσεις επέκτασης μέσω πολέμου ανέπτυξαν τέτοια συστήματα. Η δε εξάσκηση τους εν καιρώ προετοιμασίας ή ειρήνης, ανάγκασαν τον κόσμο να δημιουργήσει και την πρακτική της πλασματικής μάχης με προπονητική και αργότερα με αθλητική χροιά, σε μια προσπάθεια βελτιστοποίησης της στενής μάχης.
Η βασικότερη των βασικών ενστίκτων όταν απειλείται ή κινδυνεύει κανείς είναι να απομακρυνθεί τρέχοντας ή να οπλιστεί με πρόσφορο όπλο και να απειλήσει ή να το χρησιμοποιήσει για να αμυνθεί ή να επιτεθεί. Αυτά ίσχυαν για αιώνες κυρίως με οπλισμένα συστήματα που πολιτισμικά μάλλον κληρονομήθηκαν από την προϊστορική εποχή. Καθώς οι διάφοροι πολιτισμοί αναπτύσσονταν, αυτά τα συστήματα στη ανατολή και στη δύση έγιναν «τέχνη» από την πρώιμη εμφάνιση αυτής της έννοιας, ιδίως η άθληση της πάλης. Αρχαιολογικά αποδεδειγμένα στοιχεία υπάρχουν στην Αίγυπτο, την Ελλάδα, την Ινδία, την Κίνα και άλλες περιοχές λιγότερο γνωστές για τέτοια παράδοση.
Το αξιόλογο που οφείλει να αναγνωρίσει κανείς είναι ότι οι πολεμικές τέχνες σαν σύνολο καθορίζονται περισσότερο από τις ιδιαιτερότητες της ανθρώπινης φυσιολογίας και σχεδόν καθόλου από συγκεκριμένη παράδοση ή εποχή.
Βάση ιστορικών στοιχείων, οι πραγματικές πολεμικές τέχνες (οπλισμένες) είναι πλέον ανύπαρκτες παρά μόνο σε μεγάλες οργανώσεις αναγνωρισμένων Ευρωπαϊκών Ιστορικών συστημάτων που κατατάσσονται ως συστήματα H.E.M.A. (Historical European Martial Arts). Παρότι οι ασκούμενοι θεωρούνται αθλητές, οι τεχνικές είναι όλες αναγνωρίσιμες από μεσαιωνικά έγγραφα και χρησιμοποιούνται πραγματικά όπλα (μη ακονισμένα) και προστατευτικά που φορούσαν οι μαχητές από την εποχή του μεσαίωνα μέχρι και του 19ου αιώνα. Από όσες επονομαζόμενες πολεμικές τέχνες που βλέπουμε σήμερα, μόνο μία έχει αναμφισβήτητες ρίζες και πρακτική εφαρμογή σε πεδία μάχης, το Ζίου Ζίτσου (κανονική προφορά Τζου Τζουτσου - Ju Jutsu). Δηλαδή, οι «πολεμικές τέχνες» που προωθούνται σήμερα ως πολεμικές, δεν υπήρξαν ποτέ «πολεμικές», με την έννοια ότι δεν δημιουργήθηκαν ούτε χρησιμοποιήθηκαν από επαγγελματίες πολεμιστές σε πεδίο μάχης.
Πολλοί βέβαια, για δικές τους σκοπιμότητες, προωθούν αυτά τα σύγχρονα συστήματα μαχητικής άθλησης ως πολεμική τέχνη, αυτοάμυνα, φυσική και πνευματική καλλιέργεια και σωρεία άλλα. Αντικειμενική εξέταση γρήγορα δείχνει τεράστιες αντιπαραθέσεις τους με την «βία του δρόμου», όπου όλα όσα διδάσκονται ως πολεμικά ή μαχητικά εμφανώς δεν επαρκούν. Μερικοί αιώνες εξευγενισμού τα έχουν καταστήσει καθαρά αθλητικά και, παρότι υπάρχουν ανάμεσα σε αυτά και σκληρά αθλήματα όπως Πυγμαχία, Πάλη, Κικ Μπόξ, Τζούντο, Μπραζίλιαν Ζίου Ζίτσου και ΜΜΑ, παραμένουν αθλήματα.
Στην Ασία, τα Ιαπωνικά συστήματα προσδιορίζονται ξεκάθαρα. Τα πραγματικά πολεμικά συστήματα χρησιμοποιούν την κατάληξη «Jutsu» και τα αθλητικά συστήματα την κατάληξη «Do» (π.χ. Ju Jutsu – Judo Do). Το πρώτο συγκαταλέγεται στην επιστήμη/τέχνη/δεξιότητα ενώ το δεύτερο στον τρόπος ή δρόμο σχετικό με πνευματική ανάπτυξη.
Τα μόνα αρχαία αθλήματα σκληρής άοπλης άθλησης που μπορούν να αποδείξουν αδιάκοπη πορεία και γενεαλογία, είναι η Πυγμαχία και η Ελληνορωμαϊκή πάλη. Όλα τα άλλα είναι νεότερης δημιουργίας. Για όσους υποστηρίζουν ότι και τα Αθλήματα του Παγκρατίου και του Ζίου Ζίτσου διδάσκονται και σήμερα, είναι ιστορικά ανενημέρωτοι δείχνοντας και τεράστια έλλειψη σεβασμού για τους λαούς που τα δημιούργησαν. Το πρώτο επειδή χάθηκε παντελώς μετά τον δεύτερο αιώνα και, το δεύτερο επειδή δεν υπήρξε ποτέ άθλημα.
Πάντως, ο τελευταίος αιώνας ανέδειξε τον αθλητισμό πολύ δυναμικά αρχικά με τον μόνο νόμιμα αναγνωρισμένο αθλητικό απόγονο του μεσαιωνικού τζού τζούτσου, το άθλημα του Τζούντο. Και σήμερα, μέχρι του παρόντος, οι Μικτές Πολεμικές Τέχνες (MMA - Mixed Martial Arts) δείχνουν τεράστια ανάπτυξη οι οποίες όμως, δεν είναι καινούριες μιας και διεξάγονταν πολύ σκληρότεροι αγώνες του είδους πριν από μόλις 120 χρόνια στην Ευρώπη και στην Ασία.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα οφέλη μιας σωστά εφαρμοζόμενης εξάσκησης στα μαχητικά αθλήματα, είναι πολλά. Όμως, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να συγχέονται με τις πραγματικές πολεμικές τέχνες ή πιο σωστά τις Τέχνες του Πολέμου οι οποίες κατά κανόνα είναι οπλισμένες. Το άοπλο στοιχείο όπως αναφέρθηκε νωρίτερα παραμένει άθλημα.
Ποια είναι τα άλλα σημαντικότατα στοιχεία που τα διαχωρίζουν;
Ο σκοπός, ο στόχος και το πνεύμα.
Στην περίπτωση των σημερινών πολεμικών τεχνών ο σκοπός είναι η άθληση, ο στόχος είναι η νίκη και το πνεύμα είναι η ευγενή άμιλλα (αν και σκληρή σε κάποιες περιπτώσεις).
Στην περίπτωση των παλαιότερων πραγματικών πολεμικών τεχνών ο σκοπός είναι η θανάτωση του εχθρού, ο στόχος είναι η επιβίωση και το πνεύμα είναι ο θάνατός σου ζωή μου.
Μια άλλη τάση είναι να αναφέρονται οι διάφοροι δάσκαλοι πολεμικών τεχνών στο είδος τους ως «αυτοάμυνα». Η ιδέα των σύγχρονων μαχητικών αθλημάτων να ισούνται με τη βία του δρόμου είναι άστοχη και εξαιρετικά επικίνδυνη. Η θεωρία που παρουσιάζουν αυτοί οι καλοπροαίρετοι άνθρωποι κατά τα άλλα ειδικοί, είναι ότι οι ίδιες τεχνικές που χρησιμοποιούνται στην μαχητική άθληση μπορούν να χρησιμοποιηθούν και στη βία του δρόμου ή ακόμη και σε πεδίο μάχης! Όσοι άνθρωποι όμως έχουν βρεθεί σε τέτοιες καταστάσεις έχουν ανακαλύψει ότι δεν είναι οι τεχνικές που παίζουν καθοριστικό ρόλο άλλα το πνευματικό περιεχόμενο, τα κότσια!
Ο λόγος;
Διότι σε τέτοιες καταστάσεις είσαι το θύμα ή ο θύτης και κυβερνάσαι από πολύ διαφορετικούς φυσιοψυχολογικούς παράγοντες από αυτούς του αθλητισμού.